Η έναρξη της προεκλογικής περιόδου στη ΔΕΘ δεν είχε τυπικά χαρακτηριστικά αλλά ουσία καθώς οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί άνοιξαν τα χαρτιά τους και έστειλαν με σαφήνεια τα πολιτικά μηνύματα κάτω από την επιφάνεια των πρώτων εντυπώσεων.
Ο Κ. Μητσοτάκης έχοντας αποκρούσει την κεραυνοβόλο επιχείρηση «Όλγα» έθεσε το δίλημμα των εκλογών στα μέτρα του.
Είναι ίσως από τις λίγες φορές που το σύστημα Καραμανλή απέτυχε να αιφνιδιάσει και να οδηγήσει, με θέμα τις παρακολουθήσεις, σε παραίτηση τον Μητσοτάκη και αντικατάστασή του από την Κεφαλογιάννη. Ωστόσο η επιχείρηση δεν είχε ένα σκέλος μόνο. Το δεύτερο σκέλος είναι η εκλογική αποτυχία της ΝΔ και η αντικατάσταση Μητσοτάκη όπως συμβαίνει σε όλα τα κόμματα πλην ΣΥΡΙΖΑ.
Με γνώμονα αυτό διεμήνυσε στους πόλους της εσωτερικής εξουσίας, ότι δεν θα είναι εκδικητικός αλλά ενωτικός και έτοιμος να μοιράσει μαζί τους τα λάφυρα της εξουσίας. Έτσι έκανε μια πρόσκληση με διπλό χαρακτήρα απευθυνόμενη σε κάποιο αόριστο εξωτερικό κοινό και σε πολύ συγκεκριμένο στο εσωτερικό. Η επίμαχη παράγραφος της ομιλίας του που δεν αναδείχθηκε έχει ως εξής:
«Οι δυνάμεις, συνεπώς, που άρχισαν να το γράφουν από κοινού, το καλοκαίρι του 2019, οφείλουν να ανασυνταχθούν. Και το ρεύμα της δημοκρατίας και της προόδου να συντονιστεί και πάλι. Παραμερίζοντας τις διαφορές, για να συναντηθούμε στις μεγάλες αλλαγές που τόσο χρειάζεται ο τόπος.
Γιατί η συντεταγμένη πορεία της πατρίδας στο αύριο προϋποθέτει τη συστράτευση του κοινωνικού μετώπου που την πιστεύει. Με πρώτη, ασφαλώς, την παράταξή μας, την παράταξη της Νέας Δημοκρατίας. Έχουμε αποδείξει -το γνωρίζουν και οι κύριοι Πρόεδροι, και οι τέως Πρωθυπουργοί- το έχουμε κάνει πολλές φορές στη διαδρομή μας, ότι μπορούμε να υπερβαίνουμε τα ιδεολογικά μας όρια και να εκφράζουμε τις προσδοκίες των περισσότερων Ελλήνων».
Το δίλημμα επομένως που έθεσε, «Μητσοτάκης ή Τσίπρας» φαίνεται μεν συντριπτικό έναντι του Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ αλλά ταυτόχρονα απευθύνεται και στο εσωτερικό της ΝΔ. Είναι δίλημμα πολωτικό όπως πρέπει να είναι τα εκλογικά διλήμματα και έχει καθαρές διαχωριστικές γραμμές.
Με αυτό θα πορευθεί στις εκλογές, εκτός εάν υπάρξει κάποια αιφνιδιαστική αλλαγή, θεωρώντας ότι η πόλωση με τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ θα του δώσουν μεγάλο εκλογικό πλεονέκτημα.
Έτσι στο ίδιο μοτίβο διακήρυξε πως θα είναι τερατογένεση να μην είναι πρωθυπουργός εάν η ΝΔ βγει πρώτο κόμμα.
Ο Α. Τσίπρας δεν σήκωσε το γάντι. Σε άλλες εποχές η πρόκληση μιας αναμέτρησης με αυτόν που χαρακτηρίζεις σχεδόν δικτάτορα θα ήταν η μάχη των μαχών. Σε άλλες εποχές η αποφυγή μια αναμέτρησης σε αυτό το επίπεδο θα ήταν δήλωση ήττας για αυτόν που την αποφεύγει.
Προσέφυγε στο ιδανικό ιδεολογικά ότι η εκλογική αναμέτρηση δεν είναι μεταξύ προσώπων αλλά ανάμεσα σε προγράμματα.
Η διαφορά όμως που γνωρίζει ο λαός είναι ότι τα προγράμματα δεν τα αποφασίζει ο ίδιος. Ούτε καν υπάρχουν προγράμματα όπως αυτά διαμορφώνονται με λεπτομέρειες και δεσμεύσεις σε σοβαρές δημοκρατικές δυνάμεις.
Η διαφορά είναι ότι τα πρόσωπα που βρίσκονται ως αρχηγοί στα κόμματα, αποφασίζουν μόνοι τους για τα «προγράμματα», εφαρμόζουν κατά το δοκούν και, κάποια στιγμή ζητούν και μια έγκριση σε τετελεσμένα.
Από την άλλη το πρόγραμμα-παροχές του ΣΥΡΙΖΑ ξύπνησε μνήμες της αναξιοπιστίας του, αλλά και έκρυψε τις πραγματικές θέσεις που έχει στα εθνικά θέματα και έναντι της Τουρκίας.
Όπως τόνισε το διακύβευμα των επόμενων εκλογών είναι: «Δημοκρατία ή ολιγαρχία. Δημοκρατία ή οικογενειοκρατία. Δημοκρατία ή απολυταρχία. Κράτος ή παρακράτος» Πολλά διλήμματα μαζί που τα συνόψισε στο «Μια Αγία οικογένεια ή μια προοδευτική συμμαχία;»
Αναντίστοιχο στην ουσία καθώς είναι άλλο μια προοδευτική συμμαχία που θα εφαρμόσει μια οικονομική πολιτική για την ευημερία των πολιτών και άλλο ότι η «Δημοκρατία βρίσκεται σε κίνδυνο», η Δημοκρατία έχει καταρρεύσει.
Τέλος ο Α. Τσίπρας απέρριψε τις κυβερνήσεις προοδευτικής συνεργασίας εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πρώτο κόμμα. «Η κάλπη της απλής αναλογικής θα δώσει την πρωτεία στον ΣΥΡΙΖΑ για να προχωρήσει η προοδευτική διακυβέρνηση ή πάμε στις δεύτερες με ότι σημαίνει αυτό για την δυναμική όλων των κομμάτων».
Αναγνωρίζει έχοντας κάνει πολλές δηλώσεις για το θέμα, ότι ο πρωθυπουργός θα είναι από το πρώτο κόμμα.
Είναι σαφές ότι ο Α. Τσίπρας με δεδομένο ότι είναι ο μοναδικός αρχηγός που δεν φοβάται ότι θα ανατραπεί μετά από μια εκλογική ήττα, ούτε θα παραιτηθεί, στοχεύει τις εκλογές μετά τη θητεία της νέας κυβέρνησης του 2023 όποια μορφή και διάρκεια θα έχει.
Διαβάζοντας προσεκτικά όλες τις κινήσεις, ακόμη και αυτό που θεωρείται γκάφα να θυμίζει την ασυνέπεια λόγων και έργων, το κάνει μέχρι να ξεθυμάνουν οι μνήμες. Οι θέσεις του για τα εθνικά θέματα στοχεύουν επίσης σε ένα τοπία όπου, όπως πιστεύει, η μετά Ερντογάν εποχή θα του δώσει πλεονεκτήματα.
Η περίεργη εμμονή του ότι το πρώτο κόμμα έχει τον πρωθυπουργό, ενώ κατά τα άλλα η δημοκρατία κινδυνεύει, στοχεύει και πάλι στο δικό του αφήγημα για όταν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει πρώτο κόμμα.
Αυτός ο σχεδιασμός μπορεί να έχει μέλλον εάν ο ΣΥΡΙΖΑ κρατηθεί στη δεύτερη θέση σε μεγάλη απόσταση από το ΠΑΣΟΚ εξού και το πραγματικό δίλημμα προοδευτική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ – δορυφόρων ή δεξιά ολιγαρχία.
Τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ στην πόλωση που συνομολογούν προσβλέπουν στην ασφυκτική συμπίεση του ΠΑΣΟΚ ειδικά στον δεύτερο γύρο των εκλογών.
Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής πως απάντησε;
Το ευφυές «Μητσοτάκης ή χάος» που ανέφερε στηλιτεύοντάς το ο Ν. Ανδρουλάκης, έχει διπλή στόχευση. Το χάος αντικαθιστά το δεύτερο συστατικό του διλήμματος ίσον Τσίπρας. Παραπέμπει επίσης στο Καραμανλής ή τανκς. Βέβαια με αυτό ο Καραμανλής σάρωσε, αλλά εκ των υστέρων το δίλημμα αυτό βρέθηκε στο ειδώλιο του κατηγορουμένου.
Ενώ θα περιμέναμε ως συνέχεια να τεθεί το δίλημμα Μητσοτάκης και Τσίπρας ή Αναγέννηση της Ελλάδας με το ΠΑΣΟΚ, το δίλημμα που έθεσε ο Ν. Ανδρουλάκης ήταν «Δημοκρατική ανατροπή ή ανοχή στον καθεστωτισμό και την αδικία». Δίλημμα χωρίς σαφείς διαχωριστικές γραμμές ούτε έντονη αντιπρόταση στην πολωτική στρατηγική των δύο.
Με την ομιλία του κατάφερε να απεγκλωβιστεί από τον μονόδρομο-μονοθεματικό της παρακολούθησής του από την ΕΥΠ γιατί κατάλαβε ότι για κάποιους λόγους, που πρέπει να μελετηθούν, δεν απέδωσε πολιτικά οφέλη στον ίδιο και το ΠΑΣΟΚ, απέδωσε κάποια στο ΣΥΡΙΖΑ και άφησε σχεδόν άθικτη τη ΝΔ.
Στη ΔΕΘ ο Ν. Ανδρουλάκης έκανε μια ανατροπή σε προηγούμενη δική του εκφρασμένη θέση «θέλουμε ισχυρό ΠΑΣΟΚ την πρώτη Κυριακή» γιατί «το δίλημμα των εκλογών στη δεύτερη Κυριακή θα είναι μεταξύ νικητών και ηττημένων»
Η ανατροπή αφορά τη θέση του στη συνέντευξη τύπου της ΔΕΘ ότι κυβέρνηση πρέπει να προκύψει την πρώτη Κυριακή με το αποτέλεσμα της απλής αναλογικής. «Ο λαός θα επιλέξει ποιος θα είναι πρωθυπουργός, αν θα είναι ο Μητσοτάκης, ο Τσίπρας ή εγώ. Για την ουσία των συνεργασιών, μη βιαζόμαστε, μην κάνουμε σενάρια, ας καταθέσουμε προγράμματα και πολιτικό προσωπικό για να κρίνει ο λαός».
Ποια κυβέρνηση όμως; Όταν όλοι αναγνωρίζουν ότι μόνο με πρωθυπουργό από το πρώτο κόμμα μπορεί να γίνει κυβέρνηση.