“Πανελλήνιο” Τι σημαίνει πολιτικά για το ΠΑΣΟΚ και τον Ελληνισμό.

ΠΑΣΟΚ-Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Κάθε λέξη που επέλεξε ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε ένα βαθύ πολιτικό και φιλοσοφικό νόημα.

Μέχρι τότε όλα τα κόμματα είχαν ως ανάλογο συστατικό είτε το «Ελληνικό» είτε το «εθνικό». Σοσιαλιστική Ελληνική Ένωση, ή Ελληνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα ή Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση-ΕΡΕ, κλπ.

Ωστόσο το αρθρωμένο σύστημα αξιών που ενσωμάτωσε η Ελληνική κουλτούρα, ο πολιτισμός του Ελληνισμού είχε από την αρχή μέχρι τέλους οικουμενική διάσταση.

Η οικουμενική διάσταση της ελληνικότητας, της ελληνικής φιλοσοφίας των ιδεών και αξιών ήταν αυτή που δημιούργησε και αποτέλεσε θεμελιώδη αρχή του δυτικού πολιτισμού.

Οι πόλεις κράτη της αρχαιότητας από τον εύξεινο πόντο μέχρι τη Σικελία και από την Ινδία, την Περσία, τη Μικρά Ασία μέχρι τις Ηράκλειες στήλες (Στενό του Γιβραλτάρ, Ἡράκλειαι Στῆλαι, Columnae Herculis) και τη Μασσαλία δεν είχαν ως συνεκτικό κρίκο τα ίδια συμφερόντα ή τις ίδιες φυλές. Είχαν κοινότητα την οικουμενική διάσταση του Ελληνικού πολιτισμού, ανεξαρτήτως εάν πλειοψηφούσα πληθυσμιακή ομάδα ήταν έλληνες, έλληνες έπικοι ή άλλοι γηγενείς, εάν είχαν το ίδιο χρώμα ή όχι, εάν είχαν τα ίδια ήθη και έθιμα ή αργότερα εάν είχαν την ίδια ή όχι θρησκεία. Αυτό που προσέδιδε την κοινότητα ήταν οι κοινές ελληνικές οικουμενικές αξίες του τότε γνωστού κόσμου.

Η αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου έγινε αποδεκτή από τους λαούς της ανατολής χάριν της οικουμενικής λειτουργικότητας του ελληνικού πολιτισμού. Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, η ισχυρότερη στρατιωτική αυτοκρατορία της εποχής ενσωματώθηκε από την οικουμενική επικυριαρχία του ελληνικού πολιτισμού. Ο Χριστιανισμός που αντικατέστησε την θρησκεία του αρχαίου κόσμου και η Βυζαντινή αυτοκρατορία κράτησαν στον πυρήνα τους ένα σύστημα ιδεών προερχόμενο από τον ελληνικό πολιτισμό.

Η αναγέννηση της δύσης, η ίδρυση του ελληνικού κράτους και το σύστημα αξιών και ιδεών που διακρίνει μέχρι σήμερα τον δυτικό πολιτισμό αλλά και ορισμένους πολιτισμούς της ανατολής, είχαν στα θεμέλιά τους τις οικουμενικές επιδράσεις του ελληνικού πολιτισμού.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου έχοντας έρθει σε επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς σε δεκάδες χώρες, αντιλήφθηκε ότι Ελληνικό δεν είναι μόνον ό,τι υπάρχει στα στενά όρια μιας χώρας με το όνομα Ελλάδα, Έλληνες δεν είναι μόνον οι Ελλαδίτες, άλλωστε δεν είναι ούτε οι μισοί παγκοσμίως.

Ο Ανδρέας, η Μελίνα, η Λούκα με τον Γεράσιμο, ο Νίκος Σκουλάς και τόσοι μα τόσοι άλλοι, όλοι όσοι ζήσαμε για κάποια χρόνια σε ξένες χώρες, αντιλαμβάνονται με μεγαλύτερη ευκολία ότι η ελλαδική περιοχή δεν περικλείει τον ελληνισμό αλλά συμβαίνει το αντίθετο.

Οι «καλαμαράδες» κατά την Κυπριακή εκδοχή οι γραφειοκράτες που έπνιγαν κάθε τι έξω από την υδροκέφαλη Αθήνα, την μαύρη τρύπα, όπως την είχε χαρακτηρίσει ο Ανδρέας, έπνιγαν και κάθε δημιουργική συνεισφορά του ελληνισμού. Έπνιγαν στην πραγματικότητα την ίδια την φύση του ελληνισμού και την προοπτική του ελληνικού κράτους.

Η απόφαση του Ανδρέα ήταν να αποκαταστήσει την οικουμενικότητα του ελληνικού πολιτισμού και μέσω αυτής να βοηθήσει την Ελλάδα να ανακτήσει τον ρόλο της.

Χρησιμοποίησε τον όρο «Πανελλήνιο» δίνοντας το βάθος της ιδεολογικής προσέγγισης ότι απευθύνεται στους Ελλαδίτες, στους ομογενείς, τους Έλληνες εξωτερικού αλλά και στις πληθυσμιακές και πολιτικές ομάδες που επηρεάζονται από τον ελληνικό πολιτισμό.

Χρησιμοποίησε ως πολιτικό εργαλείο τον επαναπατρισμό πολλών Ελλήνων επιστημόνων που ενέταξε στην πολιτική. Προσπάθησε να φέρει στην Ελλάδα και πολλούς Έλληνες σπουδαίους επιστήμονες ως καθηγητές για να σπάσει το κλειστό κύκλωμα των βαρόνων καθηγητών που εμπόδιζαν την ελληνική παιδεία να συνδεθεί με την οικουμενική της διάσταση. Χαρακτηριστική η περίπτωση του παγκοσμίου φήμης πρωτοπόρου καρδιοχειρουργού στη μεταμόσχευση καρδιάς Παναγιώτη Σπύρου που τόσο πολεμήθηκε από την αρχή μέχρι το τέλος. Η περίπτωσή του ήταν δείγμα της επερχόμενης αποτυχίας της προσπάθειας του Ανδρέα να αλλάξει την εκπαίδευση και ειδικά την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

Κορυφαία στιγμή δείγματος της οικουμενικότητας της Ελληνικής πολιτικής αντίληψης ήταν η πρωτοβουλία του Ανδρέα γνωστή ως πρωτοβουλία – κίνηση των έξι για την ειρήνη. Στην πρωτοβουλία μετείχαν οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας Ανδρέας Παπανδρέου, της Σουηδίας Ούλοφ Πάλμε, της Ινδίας Ίντιρα Γκάντι και οι πρόεδροι του Μεξικού Μιγέλ ντε λα Μαδρίδ, της Αργεντινής Ραούλ Αλφονσίν και της Τανζανίας Τζούλιους Νυερέρε.

Το άλλο μεγάλο πολιτικό εργαλείο που χρησιμοποίησε ήταν η στρατηγική ενεργοποίηση του απόδημου Ελληνισμού. Κορυφαία προσπάθεια υπήρξε η δημιουργία του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού-ΣΑΕ.

Ο Ανδρέας ήξερε ότι τα δύο προηγούμενα πολιτικά εργαλεία απλώς θα άνοιγαν τον δρόμο σε αυτό που πίστευε. Την αναβίωση με νέα στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού σε πληθυσμούς πέραν της ελληνικής ρίζας ώστε να αποκατασταθεί η χαμένη οικουμενικότητα και να εισπράξουν, η Ελλάδα και οι Έλληνες, τα στρατηγικά οφέλη.

Δυστυχώς μετά τον Ανδρέα η ενεργοποίηση του απόδημου Ελληνισμού περιορίσθηκε στο «λόμπινγκ» σε κλειστές δράσεις κορυφής. Το ΣΑΕ εκφυλίστηκε και τελείωσε. Ο Ελληνικός πολιτισμός απέβαλε κάθε οικουμενικότητα.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα η Τουρκία που δεν μπορεί να έχει παγκόσμιας ακτινοβολίας ιστορία και πολιτισμό, χρησιμοποίησε την θρησκεία, την γλώσσα και τον εθνικισμό με το κοινό όραμα του Παντουρανισμού και απέκτησε γέφυρες σε δεκάδες λαούς στην Ασία και την Αφρική.

Το περίφημο γεωπολιτικό πλεονέκτημα της Τουρκίας, δεν είναι παρά η σχέση που ανέπτυξε με Άραβες, Αφρικανούς, Ασιάτες και Ευρωπαίους στη βάση κυρίως της θρησκείας.

Οι Έλληνες πολιτικοί σπατάλησαν, αχρήστευαν το μεγαλύτερο όπλο που τους έδωσε η ιστορία.

Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ έχει την πολιτική κληρονομιά να επανέλθει στην Πανελλήνια οικουμενικότητα της πολιτικής του όχι με μικρομάγαζα επιρροής κάποιων ομογενών, αλλά με την αναγέννηση της Ελληνικής παιδείας και ενός νέου σύγχρονου με ιστορική συνέχεια συστήματος αξιών και ιδεών που θα εκφράσει πληθυσμούς και λαούς και θα αλληλοεπιδράσει με τον Ελληνικό λαό, τους Ελλαδίτες και Πανελλήνια.

Έχει την κληρονομιά, αλλά έχει την πολιτική θέληση και οξυδέρκεια;